— Анастасія, Вы плануеце сваё жыццё з разлікам "на некалькі хадоў наперад"?
— У першым жа пытанні праглядаецца шахматная тэматыка інтэрв'ю. Так, сапраўды, як і ў шахматах, у жыцці ў мяне ёсць вызначаныя планы, мэты і імкненні. Неразумна ісці па дарозе, не ведаючы, куды ідзеш. Вядома, мне не пад сілу прадбачыць будучыню, але накіраваць сваё жыццё ў патрэбнае рэчышча я магу. Думкі матэрыяльныя, і таму, мроячы, мы ўжо робім першы крок на шляху ўвасаблення гэтай мары ў рэальнасць.
— Шахматная кар'ера аказвае адчувальны ўплыў на Ваша жыццё?
— Занятак, з якім чалавек ідзе па жыцці, так ці інакш, уплывае на яго самога. Хоць і неабавязкова, што старанны, разумны і адказны вучань становіцца батанікам, але ўвесь час, аддадзены самаадукацыі, надае яго характару цвёрдасць, і, здавалася б, слабахарактарны, дэпрэсіўны чалавек становіцца моцным, цягавітым і мэтанакіраваным. Што да мяне, то шахматы навучылі думаць, прымаць узважаныя і абдуманыя рашэнні, а таксама на прыкладзе гэтай гульні я зразумела, што перш чым штосьці рабіць, заўсёды варта разглядаць альтэрнатыўныя варыянты, каб не выпусціць з віду штосьці важнае.
на фота: Анастасія Зязюлькіна
— Сучасны спорт з пункту гледжання заўзятараў - гэта, у першую чаргу, шоу, а таксама свята прыгажосці, сілы, спрыту, дэманстрацыя мужнасці, сілы волі і г.д. Як Вы думаеце, чым шахматы якасна і выгодна адрозніваюцца ў гэтых і іншых аспектах ад іншых відаў спорту?
— Калі ўспомніць гісторыю, то "Масква не адразу будавалася". Зразумела, што без сілы, спрыту і мужнасці першабытныя людзі не ператварылі б свет у індустрыяльны і інфармацыйны. Але тым больш, не развіваючыся інтэлектуальна, не было б ніякіх пераўвасабленняў! Шахматы – спорт розумаў, барацьба ўпэўненых і цягавітых інтэлектуалаў. Што ж датычыцца прыгажосці – то менавіта шахматысткі лепш усіх сочаць за сваімі фігурамі, і не толькі шахматнымі. Ды і большасць спартыўных змаганняў у іншых відах спорту праходзяць за дзень ці некалькі, у той час як баі за шахматнай дошкай для выяўлення пераможца могуць доўжыцца каля двух тыдняў, а то і больш. Як у гэтым выпадку спраўляцца з хваляваннем і захоўваць канцэнтрацыю? Паглядзеўшы на шахматных геніяў, вы ўсё зразумееце (усміхаецца).
— Шахматы - гэта модна?
— У Сербіі міністр спорту – жанчына, міжнародны гросмайстар па шахматах, Прэзідэнт Арменіі – Прэзідэнт Армянскай шахматнай федэрацыі. У нас у краіне, на жаль, шахматы не так папулярныя, як хацелася б. Мала каму на высокім узроўні цікавая гэта гульня. Ды і ў цэлым беларусы не моцна цікавяцца. Я мяркую, усяму віной практычна поўная адсутнасць тэмы шахмат у сродках масавай інфармацыі. Людзям неадкуль пазнаваць навіны, гульня не на слыху...
— Давайце ўявім якія-небудзь міжнародныя спаборніцтвы па шахматах у 2114 годзе. Як Вы думаеце, як гэта будзе выглядаць?
— Лясны запаведнік... Прыгожыя птушкі, цудоўныя песні... Ні шуму машын, да якога так звыклі... Ні робатаў гэтых нідзе. Толькі думкі чалавечыя ў паветры лунаюць. Сядзяць дзеткі, гадоў пяці-сямі, і ў шахматы гуляюць. Чэмпіянат свету праходзіць. А бацькі блукаюць побач і ўспамінаюць, што яшчэ нядаўна самі такімі былі: дапытлівымі, жывымі. Зараз жа новыя тэхналогіі і прагрэс паглынулі эмоцыі, пачуцці, ужо не цікава самім знайсці рашэнне праблемы, прасцей напісаць алгарытм, і рашэнне гатова. Але дзеці – яны такія дзеці... І вось ужо бацькі пачынаюць ажыўлена шаптацца і ўяўна гуляць партыі разам са сваімі дзеткамі. Прагрэс прагрэсам, але паглядзіце вакол, дапамажыце дзеткам не страціць дзяцінства, бо калі сёння іх розумамі канчаткова завалодае прагрэс, будучыня стане віртуальнай. А калі сур'ёзна, я не ведаю, як і што будзе. Бо і ў шахматах немагчыма пралічыць усе варыянты да канца, як толькі заканчваецца фарсіраваная гульня трэба проста ацаніць пазіцыю.
— Што, а можа быць і хто, з'яўляецца Вашым натхненнем, матывацыяй, стымулам для новых спартыўных перамог і дасягненняў?
— Мяне атачаюць выдатныя людзі. У іх мой стымул, мая падтрымка і вера. Абсалютна немагчыма ісці па жыцці ў адзіночку, і мне ў гэтым сэнсе пашчасціла. Галоўнае, што родныя зусім не патрабуюць якіх-небудзь перамог: ім я патрэбна ў першую чаргу здаровая і вясёлая. А я ўжо са свайго боку імкнуся цешыць іх добрымі спартыўнымі вынікамі.
— Пры распрацоўцы спартыўнай экіпіроўкі, у першую чаргу, робіцца акцэнт на функцыянальнасць, на тое, каб спартсмен, дзякуючы камфорту і выгодзе адзення ці абутку, дасягаў максімальных вынікаў. Ну, і ,вядома, у сучасным свеце, не забываюць пра моду, пра яркасць і прыгажосць экіпіроўкі. А вось, што адбываецца ў гэтым накірунку ў шахматах? Якую ролю грае адзенне ці абутак у гэтым відзе спорту?
— Важна, каб шахматыста нішто не адцягвала непасрэдна ад гульні, таму камфорт і выгода граюць немалаважную ролю. А асабіста мне падабаецца выступаць у касцюмах з беларускай сімволікай. У такім разе я адчуваю падтрымку краіны, і гэта надае мне сілы. Яшчэ ўсё залежыць ад настрою – часта вызначаны "убор на гульню" характарызуе рэчышча, у якім будзе працякаць партыя. Крышачку агрэсіўны ўбор – напад, жаданне заматаваць саперніка, выкарыстоўваю яркія, маляўнічыя камбінацыі. Спартыўны – пазіцыйная гульня, "на задушванне", не даючы контргульні.
— Калі б Вам далі магчымасць стварыць спартыўную форму для шахматыстаў, то якой б яна была?
— Стыльнай, моднай і элегантнай! Бо з такім знешнім выглядам проста немагчыма падаць духам і моцна нервавацца. Чалавеку павінна быць камфортна, важна быць упэўненым у сабе на ўсё 100%, і не адна дэталь не павінна парушаць гармоніі з сабой і навакольным светам. Аднак, паколькі ўсе людзі розныя, то і форма павінна адрознівацца. І абавязкова ў форме павінна быць штосьці такое, уласцівае выключна шахматам! Разыначка, так бы мовіць!
на фота: Анастасія Зязюлькіна
— Вы - модніца?
— Кожная дзяўчына ўжо з нараджэння модніца. Проста хтосьці ў большай, а хтосьці ў меншай ступені надае значэнне свайму знешняму выгляду. Асабіста мне некалькі шкада марнаваць процьму часу на старанны падбор аксесуараў і таму падобнае. Ды і ўсё залежыць ад сітуацыі: калі я выходжу ў магазін, то красоўкі, джынсы і майка, з растрапанымі валасамі – самае тое, а вось калі на спатканне – ужо зусім іншая справа, можна і каля люстэрка пакруціцца (усміхаецца). Па-праўдзе, хацелася б злёгку памяняць стыль адзежы на больш жаноцкі: больш сукенак, цікавых дэталяў, але ў душы я ўсё яшчэ дзіця і ўборы а-ля вядзьмарачка з іншай планеты ўсё яшчэ прысутнічаюць у маім гардэробе. Карацей кажучы, не яркая фанатка фэшн-індустрыі, але мілыя штучкі проста люблю!
— Які стыль адзення пераважае ў Вашым гардэробе?
— О, у маёй шафе многае можна знайсці. Там знаходзяцца ўборы на ўсе выпадкі жыцця: ад вячэрняй сукенкі да камбінезончыка будаўніка. Але галоўнае для мяне - усё ж камфорт. Хай нават нейкая рэч супер-пупер модная, сучасная і падыходзячая мне, але, калі ў ёй нязручна – з вачэй далоў, з шафы прэч!
— Па Вашым меркаванні, беларуская вулічная мода моцна адрозніваецца ад замежнай вулічнай моды? У чым падабенства ці адрозненні?
— Шпацыруючы па мінскіх вулачках, а таксама вулачкам іншых беларускіх гарадоў, не так часта можна сустрэць экстравагантных асоб, а вось у іншых краінах – калі ласка. У нас больш пераважае класічны стыль адзежы, у іншых жа краінах - сумесь усяго. Гэта і добра, і дрэнна адначасова. Можна сустрэць страшэнны ўбор, а можна – поўную безгустоўшчыну. Яшчэ, вядома, чым багацей краіна – тым багацей апранаюцца людзі. Але гэта не заўсёды добра, усяго павінна быць у меру. Беларусь знаходзіцца ва ўмераных шыротах, так і з модай – умеранасць, мілая прывабнасць.
— Яшчэ нядаўна Вы былі школьніцай. Як Вы ставіцеся да існуючай традыцыі апранаць на свята апошняга званка рэтра-форму часоў СССР? Як у гэты дзень выглядалі Вы?
— Нажаль, мяне не было на апошнім званку. Нажаль, каляндар турніраў складаю не я, таму прыйшлося выступаць за краіну, прапусціўшы гэты памятны дзень. А сама традыцыя мне вельмі падабаецца. Калі людзі ганарацца мінулым свайго народа – гэта ж выдатна. Многія мае аднакласніцы выглядалі менавіта так. Але галоўнае – каб гэтая традыцыя не навязвалася, а ёй падпарадкоўваліся па загаду сэрца!
на фота: Анастасія Зязюлькіна
— Якія ёсць у Вас захапленні, хобі?
— Більярд, настольны тэніс, музыка і танцы. Не ў адным з гэтых захапленняў я не з'яўляюся прафесіяналам. Больш таго, я нават далёка не сярэднячок. Але не ў гэтым жа справа. Запаленыя вочы, жаданне гуляць і перамагаць, хораша рухацца і атрымліваць асалоду ад гукаў песні, якая льецца з дынамікаў, а лепш – стоячы на канцэрце, - вось гэта я разумею! Мне здаецца, у жыцці ў кожнага павінны быць такія хобі, якія дапамагаюць адцягнуцца, забыцца пра нягоды і проста цешыцца жыццю!
— У Вас шмат прыхільнікаў?
— Хіба што таемных! А калі сур'ёзна, то многія людзі за мяне хварэюць, жадаюць поспехаў. Прыхільнік – слова гучнае, я думаю, шмат каму цікава мая шахматная гульня, а камусьці я падабаюся і проста як чалавек.
— Якія якасці Вы шануеце ў людзях?
— У першую чаргу шчырасць - ненавіджу хлусню. А таксама вельмі важна, каб чалавек быў надзейным, мэтанакіраваным і пазітыўным. Бо жыццё цудоўнае! І нягледзячы на пэўныя цяжкасці жыццёвага шляху, трэба ісці з высока паднятай галавой і ўсміхацца! А яшчэ мне падабаецца, калі ў людзей ёсць свой пункт гледжання, яны любяць вучыцца і ўдасканальвацца.
— Вы можаце даць вызначэнне, што такое "каханне"? Якое значэнне і якую ролю гэта пачуццё адыгрывае ў Вашым жыцці?
— Напэўна, гэта самае цяжкае пытанне. Слова "каханне" немагчыма ахарактарызаваць. Хоць я і паспрабую. Гэта нешта, што лятае ў паветры. Гэта водар, гэта пах мары, адчуванне пяшчоты і густ запалу! Калі цябе кахаюць, ты здольны горы згарнуць! Калі кахаеш ты – увесь свет напоўнены цёплым і добрым! І хоць я і разважлівая, удумлівая і рацыянальная, каханню супрацьстаяць значна складаней, чым любому чэмпіёну свету па шахматах. Каханню супрацьстаяць проста немагчыма!
— Што чалавеку трэба для шчасця?
— А вось гэта, як каму! Мне асабіста важная сям'я, узаемаадносіны і ўдасканаленне. Калі ручаёк перастае бегчы, то спачатку становіцца возерам, а калі за ім не даглядаць – то балотам. Мне хочацца жыць так, каб не здзяйсняць непапраўных памылак, усё ж астатняе – сапраўднае насычанае жыццё. Ну а галоўнае – кахаць і быць каханай!
— Вы шчаслівыя?
— Я? Так, я шчаслівая!